ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ - ΣΑΜΟΣ - ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ

Στην αρχαιότητα η Σάμος και η Ικαρία ήταν γνωστές για τη παραγωγή ελαιόλαδου. Η Αττική ήταν όχι μόνο αυτάρκης αλλά και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιόλαδου στον αρχαίο κόσμο. Οι πρόγονοί μας χρησιμοποιούσαν το ελαιόλαδο ως βασική τροφή αλλά και ως φάρμακο για τη περιποίηση του σώματος και των μαλλιών. Οι αθλητές άλειφαν με ελαιόλαδο το σώμα τους πριν κατέβουν στο στίβο και την παλαίστρα.

Το καλύτερο ελαιόλαδο λαμβάνονταν από πράσινες ελιές και αποθηκεύονταν σε πήλινα δοχεία, μέθοδος που συνεχιζόταν στην Ελλάδα μέχρι και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Σήμερα η Ελλάδα είναι η τρίτη ελαιοπαραγωγός χώρα στο κόσμο μετά την Ισπανία και την Ιταλία. (πηγή)

Η ελιά και το λάδι στην αρχαία Ελλάδα.

H εξέταση των αρχαιολογικών στοιχείων που αφορούν τη χρήση και τη σημασία της ελιάς στην αρχαιότητα επιβεβαιώνει ότι αυτή αποτελούσε ένα από τα χρησιμότερα και πιο αγαπητά δένδρα των Ελλήνων, λόγω της ιερότητός της, της οικονομικής σημασίας της και των ποικίλων χρήσεων των προϊόντων της στην καθημερινή και στη θρησκευτική ζωή.

Παλαιότερα είχε υποστηριχθεί εσφαλμένα ότι η καλλιέργειά της μεταφέρθηκε στην Ελλάδα από την Παλαιστίνη. Νεότερα στοιχεία που προέκυψαν από ανάλυση γύρης μαρτυρούν την παρουσία της στον ελλαδικά χώρο από τη νεολιθική εποχή. Συστηματική καλλιέργειά της πιστοποιήθηκε και στη μυκηναϊκή περίοδο σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Αλλά και οι πινακίδες της Γραμμικής Β΄ από τα αρχεία των ανακτόρων Κνωσού, Πύλου και Μυκηνών μαρτυρούν την οικονομική σημασία της κατά τον 14ο και τον 13ο αι. π.Χ. Στην Κνωσό και στις Αρχάνες βρέθηκαν μέσα σε αγγεία κουκούτσια από ελιές, ενώ στη Ζάκρο βρέθηκαν ολόκληρες ελιές με τη σάρκα τους, που χρονολογούνται περi το 1450 π.Χ. Επίσης κουκούτσια ελιάς βρέθηκαν σε τάφους της Μεσαράς, ενώ σε άλλα σημεία της Κρήτης βρέθηκαν ελαιοπιεστήρια υστερομυκηναϊκής ΙΙ και ΙΙΙ περιόδου (1450 - 1200 π.Χ.). Ελιές απεικονiζονται και σε έργα τέχνης της εποχής αυτής. Μια τοιχογραφία του ανακτόρου της Κνωσού του l6ου αι. π.Χ. αποτελεί θαυμάσια απεικόνιση ελαιώνα, ενώ τα χρυσά ποτήρια από τον μυκηναϊκό τάφο του Βαφειού Λακωνίας (l6ος αι. π.Χ.) κοσμούνταί με παράσταση ελαιοδένδρων.

Τι αναφέρει η μυθολογία

Σύμφωνα με τη μυθολογία την ελιά έφερε στους Έλληνες η Αθηνά, η οποία δίδαξε και την καλλιέργειά της. Είναι χαρακτηριστικό το γνωστό επεισόδιο της φιλονικίας της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα για το όνομα της Αθήνας. Στην Ακρόπολη υπήρχε η ιερή ελιά της Αθηνάς, η πρώτη ελιά που η Θεά χάρισε στους Έλληνες, και στην Ακαδημία οι 12 ιερές ελιές, οι μορίαι, και ο ιερός ελαιώνας από τον οποίο προερχόταν το λάδι που δινόταν ως έπαθλο στους νικητές των Παναθηναίων. Ενδεικτικό της σημασίας της ελιάς για την Αθήνα είναι ότι οι Αθηναίοι στα νομίσματά τους απεικόνιζαν την Αθηνά με στεφάνι ελιάς στο κράνος της και έναν αμφορέα με λάδι ή κλαδί ελιάς.

Μια άλλη παράδοση αναφέρει ότι ο Ηρακλής (του οποίου το ρόπαλο ήταν από αγριελιά) έφερε βλαστάρι ελιάς από τη χώρα των Υπερβορείων (μυθικός λαός που οι Έλληνες πίστευαν ότι κατοικούσε πέρα από τον Βορρά ή κατά άλλη ερμηνεία στον ουρανό) και το φύτεψε στην Ολυμπία. Με τα κλαδιά του κοτίνου, της αγριελιάς αυτής, στεφανώνονταν οι ολυμπιονίκες. Με κλάδους ελιάς ήταν στεφανωμένο και το χρυσελεφάντινο άγαλμα τού Διός στην Ολυμπία, έργο του Φειδία, ένα από τα επτά θαύματα τού αρχαίου κόσμου.

Το λάδι ως αιτία πολέμου

Το λάδι αποτελούσε σημαντικότατο παράγοντα της αρχαίας ελληνικής οικονομίας. Οι Σπαρτιάτες εισβάλλοντας στην Αττική κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο κατέστρεψαν τους ελαιώνες της, αλλά και οι Αθηναίοι με τον Περικλή έκοψαν τα ελαιόδενδρα των πεδιάδων της Κυνουρίας και της Αργολίδος. Οι αρχαίες πηγές αναφέρουν αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο εχθρικός Στράτος με την καταστροφή των ελαιοδένδρων έπληττε την οικονομία του τόπου για πολλά χρόνια έως ότου ξανααναπτυχθεί ο ελαιώνας. Κάποιες φορές η μεγάλη παραγωγή λαδιού δεν ήταν ευλογία για τον τόπο. Στην περίπτωση της Θυρεάτιδος ο πλούτος της πεδιάδας στο λάδι φαίνεται ότι αποτέλεσε μία από τις αιτίες συγκρούσεων μεταξύ Σπάρτης και ’ργους επί εννέα αιώνες.

Το πλεόνασμα της παραγωγής αποθηκευόταν σε μεγάλους πήλινους πίθους ή διακινούνταν μέσω χερσαίου και θαλασσίου εμπορικού δικτύου, με κύριο πρoορισμό την αγορά του Ευξείνου Πόντου. Για τη χερσαία μεταφορά του, χρησιμοποιούσαν ασκούς φορτωμένους σε υποζύγια, ενώ για τη θαλάσσια το συσκεύαζαν σε οξυπύθμενους αμφορείς. Φημισμένο ήταν το ανοιχτόχρωμο λάδι της Σάμου και των Θουρίων της Μεγάλης Ελλάδας. Σε κακές χρονιές όμως οι περιοχές που παρήγαν λάδι όχι μόνο δεν είχαν πλεόνασμα να εμπορευτούν, αλλά υπήρχε τόση έλλειψη, ώστε θεωρούσαν ευτυχές το να βρουν λάδι στην αγορά για την κάλυψη των αναγκών τους. Σε ψήφισμα του 2ου αι. π.Χ. οι Αθηναίοι τίμησαν έναν έμπορο λαδιού που είχε σταθμεύσει στον Πειραιά, γιατί δέχθηκε να πουλήσει σ' αυτούς το φορτίο των 56.000 λiτρων λαδιού που προόριζε αρχικά για τον Βόσπορο. (πηγή)

Το Ελαιόλαδο ως Καλλυντικό

Ήδη από την εποχή του Iπποκράτη το ελαιόλαδο φημιζόταν για τις πολλές θεραπευτικές του ιδιότητες, ιδιαίτερα δε στις δερματικές παθήσεις. Στην αρχαιότητα, άλλωστε, που δεν γινόταν χρήση σαπουνιού για την προσωπική υγιεινή, οι άνθρωποι άλειφαν τα μαλλιά και το σώμα τους με λάδι ελιάς για να τα καθαρίσουν, να τα αρωματίσουν και να τα κάνουν πιο απαλά. Eπίσης, άλειφαν με αυτό κάποια από τα ρούχα τους για να τους χαρίσουν γυαλάδα.

Δραστικά συστατικά

Tο ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη E και οι πολυφαινόλες, αλλά και σε χλωροφύλλη (ειδικά το παρθένο ελαιόλαδο). Eπιπλέον, περιέχει και άλλα σημαντικά δραστικά συστατικά, όπως υψηλά ποσοστά βιταμίνης K, αλλά και ιχνοστοιχεία, όπως νάτριο και κάλιο, που είναι ευεργετικά για το δέρμα, και σίδηρο, που κάνει πολύ καλό στα μαλλιά.

Iδιότητες

H χλωροφύλλη που περιέχεται στο ελαιόλαδο, λόγω των αυξημένων αντιοξειδωτικών ουσιών που αυτό περιέχει, έχει μεγαλύτερη αντοχή και σταθερότητα στο φως συγκριτικά με άλλα είδη ελαίων. Aν, λοιπόν, αλείψετε με ελαιόλαδο το δέρμα και τα μαλλιά σας, θα τα ωφελήσετε, θα τα προστατέψετε κυρίως από ξηρότητα και θα βελτιώσετε την υφή τους. Χάρη στην αντιοξειδωτική δράση που έχουν οι πολυφαινόλες και η βιταμίνη E, προστατεύεται το δέρμα από πρόωρη γήρανση, αφού «καταπολεμώνται» οι καταστροφικές ελεύθερες ρίζες. Για να διατηρεί το ελαιόλαδο τη διατροφική του αξία, που είναι σημαντικότατη πρώτα από όλα για λόγους υγείας (π.χ. έχει αντιοξειδωτική δράση στα κύτταρα του οργανισμού, ενώ τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που περιέχει σε μεγάλη επάρκεια βοηθούν στη μείωση της «κακής» χοληστερίνης και στην αύξηση της «καλής», απομακρύνοντας έτσι τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακών νοσημάτων κ.ά.), είναι καλύτερο να καταναλώνεται ωμό στις σαλάτες και στα φαγητά. (πηγή)

ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ  ΩΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΟ

Το βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο διαθέτει πληθώρα ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία, ανάπτυξη και διατήρηση της επιδερμίδας. 

Πλούσιο σε Ω:3 και Ω:6, προστατεύει την μεμβράνη των κυττάρων από την απώλεια του νερού μέσα από το κύτταρο και αποτρέπει την είσοδο των τοξινών από την επιδερμίδα. 

Η πλούσια περιεκτικότητα του σε βιταμίνες (ασκορβικό οξύ, νιασίνη, παντοθενικό οξύ, Β6, Α, Ε και Κ) θρέφει την επιδερμίδα και συμβάλλει στην υγιή ανάπτυξη και διατήρηση του δέρματος. 

Η παρουσία της βιταμίνης Ε προάγει την δημιουργία κολλαγόνου και ελαστίνης, παρεμποδίζει την υπεριώδη ακτινοβολία και προστατεύει από την οξείδωση. 

Αποτελεί πηγή ιχνοστοιχείων (Ca, Fe, K, Na, Zn, Cu, Mn, Se), απαραίτητα για τη δομή νέων ιστών και τις ζωτικές λειτουργίες του δέρματος. 

Περιέχει αμινοξέα, τα οποία είναι πολύ σημαντικά συστατικά του φυσιολογικού ενυδατικού παράγοντα του δέρματος (NMF) και είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της φυσιολογικής μεταβολικής δραστηριότητας των κυττάρων, καθώς συμμετέχουν στη σύνθεση του κολλαγόνου, της ελαστίνης και της κερατίνης. 

Σημαντική είναι η περιεκτικότητα του σε σκουαλένιο, το οποίο διαθέτει αντιοξειδωτική δράση, 

Προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία και δημιουργεί μία μεμβράνη προστασίας πάνω από την επιδερμίδα με αποτέλεσμα την προστασία της από την απώλεια υγρασίας. 

(πηγή)

Το ελαιόλαδο αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά των καλλυντικών και έχει γίνει μόδα, με αποτέλεσμα πολλές εταιρίες να το προτιμούν. Πράγματι το ελαιόλαδο, ως συστατικό καλλυντικών, μπορεί να δράσει με πολλούς τρόπους δεδομένου ότι τα ευεργετήματα του είναι πολλά. Αυτό που δεν μπορούν να καταλάβουν πολλές γυναίκες είναι ότι το ελαιόλαδο είναι από μόνο του ένα ολοκληρωμένο καλλυντικό. Στην αρχαία Ελλάδα, οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν αγνό παρθένο ελαιόλαδο ως καλλυντικό περιποίησης προσώπου. Όπως φαίνεται, οι αρχαίες Ελληνίδες ξέραν πολύ καλά τι κάνουν. Το ελαιόλαδο εκτός του γεγονότος ότι είναι ένα 100% φυσικό προϊόν (ίσως ένα από τα λίγα προϊόντα που είναι πράγματι 100% φυσικό), έχει ενυδατικές ιδιότητες, είναι υποαλλεργικό, ενώ ταυτόχρονα είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Περιέχει τις βιταμίνες Α και Ε, βοηθάει στην αναζωογόνηση και ανανέωση του δέρματος, όπως επίσης βοηθάει και στην ανάπλαση του δέρματος που έχει υποστεί προβλήματα από την ηλιακή ακτινοβολία και την ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχει το ελαιόλαδο, έχουν την φυσική ικανότητα να διεγείρουν τα κύτταρα του δέρματος και να τα αναγκάζουν να επιστρέψουν σε μια πιο σταθερή, πιο ομαλή και υγιή κατάσταση.

Για να δώσουμε μια πιο ολοκληρωμένη εξήγηση, τα αντιοξειδωτικά καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται από τα κύτταρα του οργανισμού. Οι ελεύθερες ρίζες σχετίζονται με την καταστρεπτική ιδιότητα του οξυγόνου και προκαλούν τα σημαντικότερα προβλήματα των κυττάρων τόσο της επιδερμίδας όσο και των κυττάρων στα βαθύτερα στρώματα. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ο σύμμαχος της διαδικασίας της γήρανσης. Τα αντιοξειδωτικά είναι ο σύμμαχος κάθε γυναίκας και ο εχθρός των ελευθέρων ριζών. (πηγή)

Για να δώσουμε μια πιο ολοκληρωμένη εξήγηση, τα αντιοξειδωτικά καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται από τα κύτταρα του οργανισμού. Οι ελεύθερες ρίζες σχετίζονται με την καταστρεπτική ιδιότητα του οξυγόνου και προκαλούν τα σημαντικότερα προβλήματα των κυττάρων τόσο της επιδερμίδας όσο και των κυττάρων στα βαθύτερα στρώματα. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ο σύμμαχος της διαδικασίας της γήρανσης. Τα συστατικά όπως η ελαιοευρωπεΐνηείναι ο σύμμαχος κάθε γυναίκας και ο εχθρός των ελευθέρων ριζών.

H ελαιοευρωπεΐνη είναι ένας σεκοϊριδοειδής γλυκοζίτης (secoiridoid glucoside) χαρακτηριστικός των Ολεασών (Oleaceae) και αποτελεί το κύριο πολυφαινολικό συστατικό της ελιάς (Olea europaea), από την οποία και ονομάστηκε.

Ελαιόλαδο ως καλλυντικό περιποίησης προσώπου

Ενυδάτωση του δέρματος

Το ελαιόλαδο, είτε εφαρμοστεί στο πρόσωπο είτε στο σώμα, εισχωρεί βαθιά στο δέρμα και προσφέρει μια ασπίδα στην επιδερμίδα. Κάνει το δέρμα απαλό, ενώ ταυτόχρονα το ενυδατώνει. Χρησιμοποιείται είτε ως κρέμα νύχτας, είτε ως κρέμα ημέρας. Η χρήση έξτρα παρθένου ελαιολάδου έχει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα. Η ανάμειξη του ελαιολάδου με μερικές σταγόνες λεμονιού, μπορεί να δώσει μεγαλύτερη αίσθηση αναζωογόνησης στο δέρμα.

Απολέπιση του δέρματος

Η ανάμειξη ελαιολάδου με αλάτι και μετά τρίψιμο και μασάζ στην περιοχή του δέρματος που θέλουμε να κάνουμε απολέπιση, απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα δίνοντας την αίσθηση φρεσκάδας και νεανικής επιδερμίδας.

Νύχια και ελαιόλαδο

Το ελαιόλαδο είναι ένα από τα καλύτερα φυσικά καλλυντικά για τα ξηρά νύχια και τα πετσάκια. Με λίγες σταγόνες ελαιόλαδο στην περιοχή των νυχιών, τα νύχια αποκτούν φυσική γυαλάδα, ενώ η περιοχή γύρω από τα νύχια παραμένει μαλακή και ενυδατωμένη.

Ελαιόλαδο και αφαίρεση μακιγιάζ ματιών

Λίγες σταγόνες εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο σε ένα βαμβάκι είναι ότι πρέπει για την αφαίρεση του μακιγιάζ στην ευαίσθητη περιοχή των ματιών, δεδομένου ότι δεν προκαλεί ερεθισμούς. Επίσης ένα από τα πλεονεκτήματά του είναι ότι μαλακώνει την περιοχή με αποτέλεσμα να κάνει τις ρυτίδες στην περιοχή των ματιών να φαίνονται λιγότερο.

Ελαιόλαδο ως καλλυντικό περιποίηση μαλλιών

Το ελαιόλαδο, ως καλλυντικό περιποίησης μαλλιών, έχει δύο κύριες δράσεις. Χρησιμοποιείται ως conditioner αλλά και ως ελεγκτής της πιτυρίδας. Μετά το λούσιμο μασάζ στα μαλλιά χρησιμοποιώντας ελαιόλαδο για 5 λεπτά. Έπειτα ξανά λούσιμο για να φύγει το λάδι. Τα μαλλιά αποκτούν περισσότερη λάμψη και δύναμη. (πηγή)

Σημ.: Τα καλλυντικά με κύριο συστατικό το ελαιόλαδο, που βλέπετε στις φωτογραφίες, μπορείτε να τα προμηθευτείτε από το μαγαζί "Εν αρχή οινολόγος".